Dünyada 168 milyar dolarlık büyüklüğe ulaşan oyun pazarı Türkiye’de 1 milyar dolara koşuyor. 2023’te 205 milyar dolarlık büyüklüğe ulaşacağı tahmin edilen sektörde aslan payı ücretsiz indirilen oyunlarda alınan ekstra canlar ve güçlendiricilere ait.
Mustafa Orhun Çetin
Zaman makinesinde yolculuğa davet ederek 90’lı yıllara götürelim sizi… Oyun oynamak istiyorsanız seçeneklerinizin bir elin parmaklarını geçmeyecek sayıda olduğunu hatırlayacaksınız. Atari, Sega, Nintendo veya Sony Play Station gibi konsollar oyuncuların kısıtlı seçeneklerinden birkaçıydı. Oyunlar ise genellikle kasetlerde ya da CD’lerde satılırdı. Zaman içinde gelişen teknolojiyle birlikte tüketici alışkanlıkları ve üreticilerin stratejileri değişti. Oyun kurucular sadece dünyada değil Türkiye’de de gelişti. Şimdiye ışınlanırsak; bugün gelinen nokta sadece 20-30 yılda yaşanmamış üzerinden bir yüzyıl geçmiş gibi. Öyle ki ilk Türk unicorn’u (milyar dolar seviyesinde değerlemeye ulaşan girişim) asırlık sektörlerden değil oyun sektöründen çıktı. Peak Games’in yakaladığı bu çıkışın, oyun dünyasının nereye ulaştığı konusunda en iyi gösterge olduğu söylenebilir.
YÜZDE 34’Ü OYUNCU
Oyun sektörünün kullanıcısıyla, geliştiricisiyle sınırları kaldırarak hız kesmeden büyümesinin önünde kimse duramıyor. Her geçen gün yeni bir oyuncu, yeni bir katılımcıyı içine dahil ediyor. Global veri sağlayıcı Worldometers’ın rakamlarına bakarsak dünya nüfusu 7,9 milyara yaklaşmış durumda. Bu nüfus içinde oyun oynayanların sayısı ise yaklaşık 2,7 milyar seviyesinde. Yani tüm dünyanın yüzde 34 oyun oynuyor. Konsollar, PC, mobil telefon ve tabletler başta olmak üzere birçok cihaz da oyuncuların hizmetinde. Bu cihazlar kullanıcıyı, dünyanın gerçekliğinden alıp bir anda bir savaş alanına ya da kutuya sıkışmış soğanları kurtarmaya götürebilir…
Bağımsız mobil reklam platformu Adcolony’ye göre mobil oyuncu sayısı 2,2 milyara dayanmışken aslan payını mobil oyunların alması şaşırtıcı değil. 2020’de 85 milyar dolarlık pazara sahip mobil oyunları, 40 milyar dolarla PC, 33 milyar dolarla konsollar takip ediyor. Tüm oyun pazarı hacminin 2023’te 205 milyar doları geçmesi bekleniyor.
CAN BAŞROLDE
Pazarın büyümesinde ise başrolü oyunların içinde satılan can ve güçlendiricilerin alacağı tahmin ediliyor. Aslında son birkaç yıldır büyümeyi tetikleyen en önemli kalemlerden biri oldu canlar. Bu paketlere harcanan bütçeler giderek büyüyor ancak oyun içi harcama rakamları araştırmalarda henüz ayrı bir kalem olarak ele alınmıyor. Bu nedenle can büyüklüğünün boyutları hakkında net rakamlara ulaşmamız imkansız.
Boyutları tam olarak göstermese de örnekler üzerinden harcamanın nerelere çıkabildiğini görmek mümkün. Diyelim ki otomobil yarışı oyunlarına tutkun birisiniz. Henüz mart ayında çıkan Forza Horizon 4’ü satın almak istediniz ve dijital oyun satın alma platformu Steam marketine girerek incelemeye başladınız. Karşınıza sadece oyunu almak için üç farklı paket çıkacak. 92, 125 ve 150 liralık paketlerden herhangi birini sepetinize attınız ama bunun dışında bir de oyun içi içerikler var. Oyunda kullanabileceğiniz araçlar, DLC denilen ek paketler, hatta çalan müzikler… Bunların hepsine sahip olmak istediğinizde 92 liraya alabileceğiniz oyunun fiyatı 354 liraya çıkıyor. Tabii ki yüksek paralar ödemeden, ücretsiz oyunlar oynayarak da eğlenebilirsiniz. Ancak oyun deneyiminizi artıracak özellikler istiyorsanız ödeme yapmanız gerekeceğini bilmelisiniz. Mesela Epic Games’in Fortnite oyununu oynarken karakterinizi biraz daha güzel görmek ve göstermek isterseniz hemen oyun içi marketine girip bir kıyafet, bir silah görünümü alabilirsiniz. Ama başlamışken ücreti biraz daha artırarak popüler oyunlardan Horizon Zero Dawn’un ana karakteri Aloy’u alarak düşmanlarınızla yüzleşebilirsiniz… Fazlasıyla cazip görünen bu eklemelere sahip oldukça bu kalemin ciroları da yukarı çekiliyor. Anlayacağınız artık oyun içinde oyun olan bir dönemdeyiz artık…
Peki Türkiye’de durum ne? Gaming in Turkey’in hazırladığı Türkiye Oyun Sektörü Raporu 2020’ye göre oyun, Türkiye’de 2019’da yaklaşık 32 milyon oyuncu ile 830 milyon dolarlık bir pazarken 2020’de 36 milyonu aşarak 880 milyon dolar hacme ulaştı. Küreselde olduğu gibi Türkiye’de de en büyük dilim 35 milyon kullanıcı ve 450 milyon dolar ile mobil oyunlarda. 22 milyonluk bilgisayar kullanıcısı yıllık 230 milyon dolarlık bir harcama yaparken pastadan en ufak dilimi 17 milyon kişi ve 200 milyon dolarla konsol kullanıcıları alıyor.
EKRANA KAPANMAK
İçinde bulunduğumuz pandemi döneminde işlerin ne yönde değiştiğine bakmadan geçmek olmaz. Evlerine kapananlar soluğu genellikle ekranların başında aldı. Tabii ki izleyici kitlesi hala devam ediyor ama artık ‘sadece’ izlemiyor. TV izleyen kullanıcıların neler yaptığı konusunda AdColony’nin yaptığı araştırmaya göz attığımızda yüzde 80,4’ü sosyal medya kullanıyor. Arkadaşlarıyla mesajlaşan ve sohbet edenlerin oranı yüzde 69,3’ken oyun oynayanlar ise yüzde 60,6’sını oluşturuyor. Yapılan araştırmalarda televizyon izleme süresinin arttığı dile getirilir. Aslında TV açık olsa da göründüğü gibi insanlar genellikle izlemiyor; belki şöyle bir göz ucuyla bakıp biraz Instagram’da yukarı kaydırıyor, emojiler gönderiyor ya da oyunlarını oynuyor. Coronavirus Etkisi Anketi’ne katılanların yüzde 85’i rahatlamak için oyun oynadıklarını dile getirerek pazara olan ilgiyi net bir şekilde ortaya koyuyor.
MOBİL OYUNLAR LİDER
Açıklanan raporlarda telefon ve tabletler oyun oynamanın adresleri olarak göze çarpıyor. We Are Social’ın verilerine göre oyun oynama oranlarına bakıldığında oyuncuların yüzde 69’u akıllı telefonlarında, yüzde 21 tabletlerinde yüzde 41’i PC’de yüzde 25 ise konsollarda oyun oynuyor.
Mobil cihazlarda tercih edilenlerin büyük bir bölümü bedava oyunlar. Yani cihaza yüklerken herhangi bir ücret ödenmeyenlerden oluşuyor. Bu oyunların da elbette kazanç talebi var. Bunu sağlamak için kullandıkları yöntem oyun içi alınan reklamlar ve oyunculara satılan karakterler, sahip olunan karakterlere uygulanabilecek kozmetik (kıyafet, görünüm, hareket vb.) ürünler. Araştırma şirketi Nielsen’in raporuna göre oyunlardan elde edilen gelirin yüzde 78’lik kısmı da bu ‘oynaması bedava’ oyunlar tarafından elde ediliyor. Gaming in Turkey raporuna göre Türkiye’de 2020’yi gelir bakımından ilk sırada kapatan oyun yaklaşık 15 milyon dolar ile PUBG Mobile, ikinci sırada 9 milyon dolar ile 101 Okey Plus ve üçüncü sırada 7,4 milyon dolar ile Brawl Stars yer alıyor. Simon Kucher Partners verilerine göre oyunlara yapılan harcamada 2019’a kıyasla yüzde 39 artış görüldü. Türkiye’de pandemi öncesi aylık 123 lira, pandemi sırasında ise aylık 150 lira ödeme yapılırken pandemi sonrası beklenti ise yapılacak harcamaların ortalama aylık 135 lira olacağı yönünde.
GELECEK ARTIRILMIŞ GERÇEKLİKTE
Microsoft, Facebook gibi büyük oyuncular satın alımlarla oyuncular için yeni deneyimler oluşturmaya çalışıyor. Video oyunlar hem geliştirici ekiplere hem de firmalara büyük kazançlar sağlıyor. Peak Games’in Zynga şirketi tarafından satın alınması gibi kısa sürede birçok start-up başarı göstererek yüksek değerlemeler elde ediyor. Oyun, sahip olduğu görsellikle sadece üretenlere değil oynayanlara da kazandıran bir sektör. Amazon’un 2014’te bir milyar dolara satın aldığı Twitch platformu, oyuncuların canlı yayın sırasında yaptıkları yayınlarda izleyicilerin onlara bağış yapması üzerinden kazanç sağlıyor. Keza YouTube da yakın zamanda aynı sistemi devreye aldı. Oyun pazarı ilerleyen yıllarda daha da büyüyecek. Gelişen teknoloji ile oyunlar ekranlardan çıkarak taktığımız başlıklar ile bize artırılmış gerçeklikle sunulmaya başlanacak. Ne dersiniz? Reki Kawahara’nın hikayesinden hayata geçirilen Sword Art Online isimli Japon anime serisindeki gibi sanal gerçekliğe ‘dalış’ yaparak oyun oynayacağımız günler belki çok da uzak değildir…
TÜRK OYUNCU SAYISI 36 MİLYON
Türkiye, oyunlardan elde edilen gelir bakımından dünyada 18’inci sırada yer alıyor. 2019’da 32 milyondan fazla oyuncusu olan Türkiye, 2020’de 36 milyon kullanıcıyı geçti. 2019’da 830 milyon dolar olan oyun pazarı artan kullanıcı oranı, oyuncuların evde geçirdikleri zamanın artması, harcanan bir dolara karşılık en verimli eğlence aracı olarak görülen oyunlara akan paranın da yükselmesiyle 880 milyon dolara ulaştı. Mobil oyunlar 450 milyon dolar, bilgisayar oyunları 230 milyon dolar ve konsol oyunları 200 milyon dolarlık paya sahip oldu.
EN ÇOK GELİR ÜCRETSİZLERDE
Bir oyun, senaristler, yazılımcılar, tasarımcılar gibi birçok farklı unsurların iş birliği sonucu ortaya çıkıyor. Böylesi bir oluşumda oyunların fiyatları cep yakabiliyor. En büyük gelir, oynaması bedava oyunlar tarafından elde ediliyor. Unity’nin 2020 raporuna göre 2019’a oranla oyun içi harcamanın en çok artığı tür, poker oyunları gibi kumarhane temalı oyunlar. Bu oyun türünde yapılan işlem başına 2019’a göre 2,84 dolar yükseliş kaydedilmiş. Statista araştırmasına göreyse mobil oyunlar içinde platform oyun türü yüzde 15 ile en çok gelir elde eden tür olurken, onu yüzde 13 ile nişancı türü, yüzde 11 ile strateji ve yüzde 10 ile Subway Surfer gibi oyunların olduğu sonsuz koşu türü izliyor.
Mobil oyun kullanıcılarının büyük çoğunluğu, oyundaki kahramanlarına can kazandırabilmek için ekranda beliren reklamlara tıklıyor. Reklamı sonuna kadar izlediklerinde ekstra can kazanılıyor. Böylelikle oyun içi satın almalar dışında reklam yoluyla da gelir elde ediliyor.
Temmuz 2021’de Inbusiness dergisinde yayınlanmıştır. Dergi kapsamında yayınlanan diğer içerikler için bu linki ziyaret edebilirsiniz.
